Terapia hormonem wzrostu

Hormon wzrostu (z ang. Growth Hormone – GH) – zwany także somatotropiną – odpowiada nie tylko za wzrost. Naturalnie, to od niego zależy, czy jesteśmy wysocy czy niscy oraz do jakiego wieku wciąż rośniemy. GH pełni zatem funkcję m.in. anaboliczną (budulcową), ponadto jednak istotnie wpływa na inne hormony naszego organizmu, a nawet sferę psychiczną.

Hormon wzrostu produkowany jest przez przysadkę mózgową w ilości około 0,5 mg na dobę, z czego w największej ilości wrzucany jest do naszego krwiobiegu nocą, gdy śpimy. Stąd też u dzieci czy osób aktywnych niezwykle ważny jest sen zapewniający naszemu organizmowi regenerację oraz pozwalający somatotropinie być swobodnie uwalnianą do naszego krwiobiegu. Podczas snu rosną kości i mięśnie. W przypadku dzieci niedobór hormonu wzrostu związany jest zwykle z zahamowaniem rozwoju kości oraz procesów dojrzewania. Najmłodsi cierpiący na niedobór GH przestają rosnąć, mogą później dojrzewać płciowo, być otyli, a także osłabieni. Jakie są natomiast objawy niedoboru hormonu wzrostu u osób dorosłych?

Zasadniczo istnieje sporo wspólnych przyczyn i objawów niedoboru GH u dzieci i dorosłych. Nieco inaczej wygląda natomiast sprawa leczenia pierwszych i drugich, o tym jednak nieco dalej. Wracając do samego niedoboru, u dorosłych jego objawy są następujące:

ogólne osłabienie i ciągłe poczucie zmęczenia,

zwiększenie otyłości brzusznej, w okolicach ud i bioder,

zmniejszenie wydolności organizmu i odporności na wysiłek fizyczny,

słabsza odporność psychiczna,

skłonność do depresji i stanów lękowych,

zaburzenia natury psychologicznej, m.in. nadpobudliwość, wahania nastrojów,

osłabienie kości,

zaburzenia prawidłowego składu ciała: zwiększenie tkanki tłuszczowej kosztem mięśni oraz wody pozakomórkowej,

zaburzenia funkcji nerek,

ścieńczenie i wysuszenie skóry (widoczne żyły),

zwiększenie oporności insulinowej.

Tak naprawdę pierwszym sygnałem ostrzegawczym powinno być ogólne zmęczenie i wycieńczenie oraz zmniejszenie wydolności organizmu, a także przybieranie na wadze, któremu może towarzyszyć osłabienie kości. Nie chodzi tutaj bynajmniej o naturalne procesy starzenia organizmu, ponieważ normalnym jest, iż stężenie somatotropiny w naszym organizmie spada wraz z wiekiem (różnica około 14 procent pomiędzy okresem dojrzewania a wiekiem 30 lat), skóra się starzeje, a regeneracja w wieku kilkudziesięcioletnim nie jest tak szybka jak u nastolatków. Szczególnie, jeżeli np. zaniedbujemy aktywność fizyczną. Oczywiście z wymienionymi wyżej niedogodnościami mamy do czynienia nie tylko przy niedoborze hormonu wzrostu, dlatego też, jeżeli wymienione objawy utrzymują się dłuższy czas, należy udać się na konsultację do specjalisty – lekarza od hormonów czyli endokrynologa.

U osób dorosłych, u których stwierdzony zostanie niedobór hormonu wzrostu, wymagane jest leczenie. Terapia hormonem wzrostu polega na pomocy przysadce mózgowej w jego produkcji oraz doprowadzeniu do tego, aby potrafiła samodzielnie wytworzyć odpowiednią ilość GH. W grę wchodzi leczenie farmakologiczne oraz odpowiednia dieta.  Niestety, proces jest dość długotrwały i wiąże się z kosztami, ponieważ terapia hormonem wzrostu refundowana jest tylko w przypadkach m.in. karłowatości u dzieci, zespołów Pradera i Williego oraz. Osoby, których schorzenia te nie dotyczą, muszą przygotować się na pokrywanie kosztów zakupu leków z własnej kieszeni.

Leczenie hormonem wzrostu ma charakter głównie farmakologiczny. Po wykonaniu odpowiednich badań, lekarz przypisuje pacjentowi preparat zawierający somatotropinę. Podawany być może w formie zastrzyków lub tabletek. W zależności od stwierdzonego poziomu niedoboru, hormon wzrostu podawany być może nawet kilka razy w ciągu doby. Częściej większe jego dawki przyjmować muszą kobiety. Leczenie hormonem wzrostu trwać może od pół roku do nawet kilku lat.

Czy somatotropina może być niebezpieczna? Zgodnie z zasadą, że w nadmiarze wszystko szkodzi, również hormon wzrostu przyjmowany nierozważnie powoduje skutki uboczne, niekiedy wręcz dotkliwe, dlatego powinien być przyjmowany zgodnie z zaleceniami specjalisty. Niektóre osoby cierpią zresztą na nadmiar GH, a z nim związane są zwykle objawy odwrotne tym, z którymi mamy do czynienia w przypadku niedoboru. Jakie są zatem skutki uboczne leczenia hormonem wzrostu?

Przede wszystkim, przyjmowana w nadmiarze somatotropina prowadzi do zaburzeń układu hormonalnego. Pojawić się może cukrzyca, insulinooporność, a także zaburzenia funkcjonowania układu płciowego. U kobiet grozi to problemami z zajściem w ciążę, miesiączką oraz wzrostem poziomu testosteronu. Zaczynamy w związku z tym bardziej upodabniać się do panów, gdy rysy twarzy stają sie ostre, a owłosienie pojawia się nie dość, że intensywniej, to w niechcianych miejscach. Ponadto powinnaś pamiętać, że jeżeli organizm dostaje w nadmiarze to, co jest w stanie sam wyprodukować, zaczyna zmniejszać ilość własnych produktów, by utrzymać homeostazę. W efekcie, gdy nagle odstawiamy lek, możemy zacząć borykać się z niedoborem hormonu, który skrzętnie dostarczaliśmy ciału przez długi czas.

Warto wiedzieć, że hormon wzrostu stosowany jest nie tylko w przypadku chorób i zaburzeń układu hormonalnego. W związku z silnie anabolicznym działaniem somatotropiny coraz częściej sięgają po nią kulturyści (oficjalnie traktowana jest jako doping!) oraz specjaliści z zakresu medycyny estetycznej. Dlaczego? Po pierwsze, GH niezwykle skutecznie pomaga w budowaniu masy mięśniowej, po drugie – znacząco przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej i zastępowanie jej tkanką mięśniową. Nie dziwne zatem, że znalazł sojuszników w sportach siłowych oraz u specjalistów pomagających innym stracić na wadzę i wyglądać lepiej.

Chociaż hormon wzrostu może pomagać w m.in. odchudzaniu, powinnaś pamiętać, że nie jest magiczny, a nierozważne przyjmowanie go może powodować poważne skutki uboczne. Szczególnie pamiętać powinny o tym kobiety planujące ciążę, ponieważ nadmiar hormonu wzrostu w organizmie grozi poważnymi komplikacjami w tej sferze.

Leczenie hormonem wzrostu w formie farmakologicznej to nie wszystko. Terapia zaleca także odpowiednią dietę. Czego należy unikać, a co można i wręcz powinno się spożywać w przypadku chorych?

Jakie czynniki żywieniowe wpływają na obniżenie wydzielania hormonu wzrostu w organizmie? Przede wszystkim, jeżeli podejmujemy terapię hormonem wzrostu, wśród zaleceń znajdzie się wyeliminowanie słodyczy, cukrów prostych, słodkich przekąsek itp. Wynika to z faktu, iż wysoki poziom cukru (a tym samym insuliny) w naszym organizmie hamuje wydzielanie somatotropiny. Podobnie dzieje się w przypadku zmniejszonej podaży białka, stąd nie jest polecana dieta uboga w mięso czy ryby. U osób borykających się z otyłością wywołaną  niedoborem hormonu wzrostu zaleca się także unikanie tłuszczów nasyconych, a zastąpienie ich zdrowymi, nienasyconymi tłuszczami roślinnymi. Sięgać powinny także po chudy nabiał, unikać smażenia oraz żywności przetworzonej. Zamiast tego do diety wprowadza się dużą ilość warzyw, a niekiedy wspomaga również suplementami w postaci witamin i mikroelementów.

Czy można w naturalny sposób podwyższyć stężenie hormonu wzrostu w naszym organizmie? Okazuje się, że tak. Pewne czynniki natury żywieniowej oraz aktywność fizyczna mają znaczący wpływ na pracę przysadki mózgowej, a zatem również produkcję somatotropiny w naszym organizmie.

Zwykle osoby odżywiające się racjonalnie i zdrowo oraz uprawiające sport nie mają problemów z hormonem wzrostu, o ile nie zapadną na którąś związaną z niedoborem chorobę. Wiedz bowiem, że somatotropina wydzielana jest w trakcie wysiłku fizycznego, a dzieje się tak ze względu na jej anaboliczne działanie – ma silny udział w budowie mięśni szkieletowych, kości, a także m.in. mięśnia sercowego. Istotnymi czynnikami są także:

1. wypoczynek (sen!),
2. brak czynników stresogennych,
3. regularne odżywianie,
4. dieta bogata w białko i tłuszcze nienasycone,
5. unikanie słodyczy i niezdrowego jedzenia.

Nie ma oczywiście sposobów w stu procentach skutecznych, ponieważ w niektórych przypadkach natury po prostu nie oszukamy. Warto jednak dbać o siebie i nie zapominać, że każda z nas potrzebuje ruchu, snu i odpoczynku oraz czegoś zdrowego na talerzu! Zobacz jak zadbać o siebie, tak by terapia hormonem wzrostu i inne leczenie nie były Ci potrzebne.

Jaka jest cena preparatów z hormonem wzrostu? Niestety, dość wysoka. GH jest niezwykle cennym składnikiem, a dodatkowo leczenie hormonem wzrostu nie kończy się często na kilku miesiącach. Za prawdziwy hormon wzrostu (HGH – Human Growth Hormone, czyli somatotropina pochodzenia ludzkiego) trzeba zatem trochę zapłacić.

Po pierwsze, wszystkie zawierające go leki otrzymamy wyłącznie na receptę. W niektórych przypadkach (patrz wcześniej) bywa on refundowany. Jeżeli jednak terapia hormonem wzrostu ma być pokrywana z własnej kieszeni, mamy do wyboru następujące opcje:

• Tabletki zawierające składniki stymulujące wytwarzanie hormonu wzrostu, jednak nie samą somatotropinę. To opcja najtańsza (koszt ok. od 30 zł za 60 kapsułek do 170 zł za 100 tabletek), ale najmniej skuteczna. Ponadto należy dokładnie zapoznać się ze składem takich tabletek i stwierdzić, czy nie jest się uczulonym na któryś ze składników.
• Naturalny hormon wzrostu, kosztujący już od 1200 do 1600 zł, starczający zwykle na około miesiąc leczenia, pozyskiwany z mózgu osób zmarłych. Na wysoką cenę ma wpływ fakt, iż zwykle jest on sprowadzany do Polski z Chin lub Rosji. Jest znacznie bardziej efektywny niż tabletki.
• Syntetyczny HGH – opcja najbezpieczniejsza, najskuteczniejsza, ale i najdroższa, ponieważ za miesięczną dawkę zapłacimy 2000 zł.

Jak widzisz, hormon wzrostu jest niezwykle cenny i ważny dla naszego organizmu. Nie dziwi więc fakt, że stał się niezwykle popularny we współczesnych dziedzinach sportu i medycyny. Pamiętaj jednak, że ze względu na jego moc, każde stosowanie somatotropiny powinno być kontrolowane przez lekarza.