Żylaki trzeba leczyć – rozmowa z angiologiem

Idzie lato, a wraz z nim krótkie sukienki. Co zrobić, żeby cieszyć się pięknymi nogami bez żylaków jak najdłużej? Jak powstają, jak się je leczy oraz czy można im zapobiegać? Na te oraz inne pytania odpowie nam angiolog, dr Zbigniew Klimczak z Centrum Ameds w Warszawie. Jak tworzą się żylaki?

Przyczyny powstawania żylaków nie są do końca znane. Jako najbardziej istotne podaje się czynniki dziedziczne, czyli genetycznie uwarunkowane osłabienie ścian żył i struktury zastawek. Ryzyko rozwoju żylaków u osób, których oboje rodzice je mieli wynosi ok. 90%, a gdy żylaki miało tylko jedno z rodziców – ok. 42%. Inne przyczyny to zakrzepica czy ucisk na żyły. Niezależnie jednak od czynnika przyczynowego, w każdym przypadku dochodzi do powstania nadciśnienia żylnego, czyli wzrostu ciśnienia krwi w żyłach, które może być spowodowane następującymi czynnikami:

• niewydolnością, zniszczeniem, brakiem lub niedorozwojem zastawek żylnych,
• niedrożnością lub zwężeniem żył w wyniku zakrzepicy,
• uciskiem na żyły (zespoły usidlenia).

Czy nasze nieodpowiednie zachowanie może mieć wpływ na ich tworzenie się w przyszłości?

Czynniki genetyczne uważa się obecnie za najbardziej istotne jako przyczynę powstawania żylaków. Jednak to prawda, że w dużym stopniu sami jesteśmy sobie winni poprzez niewłaściwy styl życia. Noszenie obcisłych ubrań, siedzący tryb pracy, czy nadużywanie soli to tylko niektóre z niewłaściwych nawyków.

Czy ten problem dotyczy tak samo kobiet jak i mężczyzn?

Żylaki występują zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, przy czym znacznie częściej u kobiet i są jednym z objawów przewlekłej choroby żylnej. W badaniach częstość występowania objawów przewlekłej choroby żylnej w populacji polskiej wynosi odpowiednio 47 % u kobiet i 37 % u mężczyzn. Żylaki występują generalnie u ok. 30% osób w wieku 40-80 lat, przy czym u kobiet dwa razy częściej.

Czym właściwie są żylaki oraz jakie są ich rodzaje?

Żylaki to poszerzone żyły powyżej średnicy 3 mm. Zmiany o mniejszej średnicy określa się jako teleangiektazje, nazywane często przez pacjentów jako „pajączki naczyniowe” (średnica do ok. 1mm) lub żyły siateczkowate. Nie istnieją tzw. „żylaki wewnętrzne”.

Do czego mogą doprowadzić nieleczone żylaki?

Żylaki to tylko jeden z objawów przewlekłej choroby żylnej. Nieleczona przewlekła choroba żylna postępuje i może być przyczyną powstawania zmian skórnych na goleniach, takich jak wyprysk, brunatne przebarwienia, stwardnienie skóry (lipodermatoskleroza). Zanik skóry, tzw. zanik biały może prowadzić do powstania trudno gojących się owrzodzeń.

Jakimi metodami obecnie możemy je leczyć oraz czy jest to duży koszt?

Leczenie uzależnione jest od stopnia zaawansowania choroby. Można stosować leczenie zachowawcze polegające na zmianie stylu życia i przyjmowania leków, np. leki flebotropowe, kompresjoterapia. W przypadku rozleglejszych żylaków stosuje się leczenie zabiegowe, czyli operacyjne. Operacja to zabieg wewnątrznaczyniowe przy użyciu lasera EVLA (EVLT) lub fal o częstotliwości radiowej lub skleroterapia. Koszt zabiegu są bardzo indywidualne.

Co powinniśmy robić, aby zapobiegać powstawaniu żylaków?

Nie ma w pełni skutecznej metody zapobiegania powstawaniu żylaków. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo ich wystąpienia, należy zmodyfikować styl życia poprzez:

• unikanie długiego stania czy przebywania w pozycji siedzącej,
• utrzymanie właściwej masy ciała,
• unikanie noszenia ubrań uciskających okolice pachwin czy pasa,
• unikanie siadania ze „skrzyżowanymi nogami”,
• unikanie noszenia butów na wysokim obcasie (>5cm),
• unoszenie nóg tak, aby stopy znajdowały się powyżej serca,
• noszenie pończoch/podkolanówek uciskowych,
• uruchamianie pompy mięśniowej, czyli napinanie mięśni łydek,
• gimnastykę i uprawianie sportu,
• dietę z ograniczeniem soli.

Gdzie należy się udać, jeśli chcemy rozpocząć leczenie?

Rozpoczęcie leczenia wymaga oceny lekarza zajmującego się chorobami naczyń (angiologa, chirurga naczyniowego), który zbada chorego oraz wykona badania specjalistyczne i w zależności od przyczyny i zaawansowania choroby ustali dalsze postępowanie. Badaniem pierwszego wyboru w diagnostyce chorób żył jest badanie USG Doppler.

Dziękujemy za rozmowę!

foto: shutterstock