Narciarstwo dla odpowiedzialnych

Sporty zimowe są bardzo obciążające dla organizmu – dr Rafał Mikusek ze Szpitala Centrum ENEL-MED radzi, jak cieszyć się sportem, nie narażając się przy tym na poważne kontuzje.

Przygotowanie do sezonu 

Narciarstwo to sport, który wymaga sporych umiejętności koordynacyjnych, technicznych i siły mięśniowej. Osoby narażające się na duży wysiłek fizyczny bez przygotowania, muszą liczyć się z ryzykiem kontuzji. Wszyscy po 30. roku życia powinni ćwiczyć streching czyli rozciąganie mięśni, które są poprzykurczane z powodu długotrwałego przebywania w pozycji siedzącej oraz wieku. Najlepiej byłoby znaleźć na te ćwiczenia codziennie po 15-20 minut. Drugą rzeczą, o jaką musimy zadbać, jest nasza wydolność, czyli zdolność organizmu do znoszenia wysiłku. Wydolność spada wraz z wiekiem. Warto zadbać o płuca oraz serce, aby wchodzenie po schodach na czwarte piętro nie stanowiło dla nas problemu.Trzecim krokiem jest trening wydolnościowy, w czasie którego, w zależności od wieku i stanu zdrowia naszego organizmu, wykonujemy taki wysiłek dynamiczny, aby serce biło z prędkością ustaloną dla średniej optymalnej dla naszego wieku. Aby to zmierzyć, należy od 220 odjąć odpowiednią liczbę lat. Dzięki temu prostemu rachunkowi będziemy w stanie obliczyć przybliżone tętno maksymalne. Trening kardio wymaga utrzymania tętna na poziomie umiarkowanym, czyli nie przekraczającym 60-70% tętna maksymalnego. Zaleca się ćwiczyć przynajmniej trzy razy w tygodniu po 20 minut. Jeśli zaś chodzi o kondycję, to zapewni nam ją większość gier zespołowych, tenis, jazda na rowerze czy rolkach. Można także pomyśleć o trampolinie.

Zagrożenia w narciarstwie

Najczęściej lekarze spotykają się z zespołami przeciążeniowymi stawu rzepkowo-udowego. U podstaw tej kontuzji leży niewystarczające przygotowanie aparatu mięśniowego, a w szczególności mięśnia utrzymującego „pozycję narciarza”, to jest mięśnia czworogłowego. Charakterystyczne dla tego urazu są dolegliwości bólowe ze strony przedniej części kolana, nasilające się przy wchodzeniu i schodzeniu po schodach. Na szczęście tego typu dolegliwości możemy wyleczyć, stosując odpoczynek i fizykoterapię. Równie popularną kontuzją  jest naciągnięcie aparatu więzadłowego, zazwyczaj pobocznego. Uraz ten wymaga już unieruchomienia oraz specjalistycznej rehabilitacji. W kwestii interwencji chirurgicznej najczęściej dotyczy ona więzadła krzyżowego przedniego. Konieczna jest wówczas wymiana uszkodzonego miejsca i zastąpienia go przeszczepem. Kontuzjami, z którymi lekarze również często się spotykają, są złamania, np. obojczyka czy urazy głowy, które w dużej mierze wynikają z niezadbania o właściwy sprzęt ochronny.

Waga ma znaczenie

W narciarstwie znaczna nadwaga może być szkodliwa, ponieważ obniża koordynację. Tym samym w większym stopniu narażeni jesteśmy na ryzyko urazu. Dlatego przed sezonem narciarskim warto także zadbać o zdrowy styl życia. Z pewnością rozwiązaniem nie jest głodówka ani ostra dieta odchudzająca, gdyż w znacznym stopniu wyniszczają one organizm. Najlepszym rozwiązaniem jest rozłożenie w czasie redukcji kilogramów za pomocą zmniejszenia porcji, wprowadzenia pięciu regularnych posiłków oraz wycofaniu produktów, które są wysokokaloryczne. Najlepsze efekty osiąga się po konsultacji z dietetykiem. Samodzielne przeprowadzenie diety nie zawsze jest możliwe, zwłaszcza w przypadku znacznej nadwagi. Pamiętajmy, że przede wszystkim powinniśmy pamiętać o swoim zdrowiu. Nieprawidłowo przeprowadzona dieta odchudzająca może nie tylko zaburzyć gospodarkę hormonalną, ale być również groźna dla zdrowia a nawet życia.

Jak ćwiczyć?

Najlepsze są ćwiczenia, które angażują antagonistyczne, czyli przeciwstawne grupy mięśniowe, w równomiernym stopniu. Najlepiej niech to będą czynności, do których nasz organizm został stworzony. Warto pomyśleć na przykład o bieganiu, które jest najbardziej ergonomicznym sportem. Ćwiczenia na siłowni, bardzo popularne, nie są najlepszym rozwiązaniem, gdyż dotyczą izolowanych partii mięśni. Większości z nas brakuje odpowiedniego doświadczenia, które pozwoliłoby na zapewnienie całkowitego treningu. Najlepiej w tym momencie zadbać o dobrego trenera personalnego, który rozpisze właściwy trening.

W przypadku kontuzji

W wypadku urazu należy jak najszybciej zgłosić się do specjalisty. Okłady czy maści nigdy nie zastąpią konsultacji u ortopedy, rehabilitacji czy unieruchomienia. Radząc się odpowiedniego lekarza, mamy znacznie większą szansę na szybki powrót do zdrowia i na stok narciarski. Zaniedbanie kontuzji może zaś skutkować poważnym urazem bardzo poważnym w konsekwencjach, ze stałym unieruchomieniem włącznie.

Medycyna sportowa

Na tę  interdyscyplinarną dziedzinę medycyny składa się diagnostyka i terapia z profilaktyką. Poleca się ją wszystkim tym, którzy czynnie uprawiają sporty, zarówno amatorom, jak i zawodowcom. – W ostatnich czasach kładzie się coraz większy nacisk na tego typu działania, gdyż dostrzeżono pozytywny wpływ sportu na zdrowie człowieka. By jednak aktywność fizyczna spełniała swoją rolę, musi być wykonywana z należytą ostrożnością i z zachowaniem odpowiednich zasad – dodaje dr Maciej Tabiszewski, ortopeda, lekarz Olimpijskiej Reprezentacji Polski w piłce nożnej.

Konsultacja eksperta:
lek. med. Rafał Mikusek – specjalista ortopedii i traumatologii kierownik medyczny Szpitala Centrum ENEL-MED, ekspert medycyny sportowej, członek Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Chirurgii Artroskopowej.

Źródło: materiał prasowy ENEL-MED