Jak dbać o zdrowie po ciąży? Coś Cię niepokoi?

Kiedy zaszłaś w ciążę, Twój organizm otrzymał informację, że musi diametralnie zmienić swój metabolizm i funkcjonowanie, ponieważ od teraz, przez okres około dziewięciu miesięcy ma zapewnić ochronę i rozwój zarodkowi w Twoim organizmie. W związku z tym, potrzebne będą dodatkowe “siły” w postaci pożywienia, a także mikro i makroelementów oraz przeprogramowanie gospodarki hormonalnej. Każda kobieta po ciąży wie, jak podczas niej potrafi zmienić się nasze ciało. Wszystko po to, by maleństwo, które nosimy, urodziło się silne i zdrowe.

Jeżeli jesteś młodą mamą i urodziłaś pierwsze dziecko, powinnaś wiedzieć, że po zakończeniu ciąży Twoje ciało podlega zmianom. Równie dynamicznym, co w jej trakcie. Tak, jak wcześniej zmieniało się na potrzeby zaadaptowania do pielęgnowania w łonie maleństwa, tak też musi wrócić się do stanu, w którym było przed zapłodnieniem. Okres ten to połóg. Trwa około sześciu tygodni i związany jest z tzw. powracaniem do normy. Podczas niego powinnaś być pod opieką bliskich, męża, rodziny oraz specjalisty, odczuwać możesz bowiem pewne dolegliwości związane z połogiem. Nie bój się, gdy pojawią się niektóre z nich. Są w pełni normalne, występują u wszystkich młodych mam i musimy przez nie przejść.

W trakcie połogu pojawiać sie będą zmiany hormonalne, dotyczące układu krążenia oraz zmiany w narządach płciowych. Pierwsze dotyczą głównie spadku stężenia hormonów ciążowych, głównie laktogenu łożyskowego (hPL), gonatropiny kosmówkowej (hCG), a także wzrostu estrogenów czy prolaktyny.

Zmiany w układzie krążenia dotyczą głównie zmniejszenia objętości krwi, zmian morfologicznych (zmniejszenie krwinek czerwonych i płytek krwi, wzrost białych krwinek) oraz obniżenia stężenia żelaza we krwi. Zmieniają się także Twoja macica (bardzo szybko wraca do stanu przedporodowego), a także pochwa.

Niestety, poród może nieść ze sobą pewne powikłania oraz niepożądane zmiany w organizmie, w obliczu których powinnaś zgłosić się do specjalisty. To niezwykle ważne jeśli chodzi o zdrowie po ciąży. Jakie objawy mogą Cię zaniepokoić? Przede wszystkim, jeżeli ponad 6 tygodni po porodzie występuje osłabienie, bóle, anemia czy krwawienia, jest to dla Ciebie sygnał, że coś jest nie tak. Powikłania połogowe dotyczą głównie układów: krążenia, hormonalnego i płciowego, a nawet mogą odbić się negatywnie na Twoim zdrowiu psychicznym.

Wśród powikłań połogowych wymienić należy:

Chorobę zakrzepową, spowodowaną większą krzepliwością krwi, zbyt małą ilością ruchu po ciąży, a także urazami poporodowymi.

Zakażenie połogowe – bardzo poważne powikłanie związane z zakażeniem dróg rodnych, gruczołów piersiowych bądź układu moczowego. Niepokojącym objawem jest utrzymująca się co najmniej dwa dni temperatura przekraczająca 38 °C.

Późne krwawienia poporodowe, występujące po 24 godzinach porodu, a których najczęstszymi przyczynami są: zapalenie błony śluzowej macicy, zaburzenia inwolucji miejsca łożyskowego oraz obecność resztek tkanki łożyskowej.

Bardzo poważnym powikłaniem jest także psychoza, określana inaczej jako przygnębienie poporodowe bądź depresja poporodowa. Dochodzi do niej w ciągu około 10 dni po porodzie i występuje u ponad 80% nowych matek. W trakcie psychozy poporodowej znacząco obniża się nastrój kobiety, staje się ona bardziej płaczliwa, nerwowa i rozchwiana emocjonalnie. Skrajnym stadium jest wspominana depresja, a więc niemożność podjęcia przez matkę działań i utrata chęci do życia. Wówczas potrzebna jest pomoc specjalisty, a także wsparcie rodziny i osób bliskich. Dotknięta depresją kobieta nie jest w stanie poradzić sobie sama z problemem. Depresja poporodowa doprowadzić może do samookaleczeń, a nawet śmierci!

Jak już wspomnieliśmy, połóg to okres, gdy wymagasz szczególnej opieki nie tylko ze strony bliskich, lecz też od siebie samej. Jak dbać o zdrowie i ciało w trakcie połogu?

Jeżeli rodziłaś naturalnie, bardzo ważna jest higiena miejsc intymnych: podmywanie krocza, i kontrolowanie wydzieliny z dróg rodnych, aby rany poporodowe prawidłowo się goiły. Zwracaj uwagę na to, czy nie pojawiają się krew oraz ciemne skrzepy krwi. Unikaj tamponów! W Twojej macicy jest świeża rana po łożysku, dlatego też, wprowadzając do ciała tampon, zatrzymujesz w nim krew i odchody połogowe, zwiększając szansę zakażenia dróg rodnych. Do tamponów będziesz mogła wrócić po zakończeniu połogu.

W trakcie połogu możesz mieć także problemy z oddawaniem moczu. Dzieje się tak, ponieważ po porodzie pęcherz zwiększa swoją objętość i trudniej się wypełnia, a do oddania moczu potrzebne jest duże rozluźnienie. Rozwiązaniem może być picie moczopędnych ziół, a nawet stanięcie pod prysznicem i polewanie krocza wodą. Z kolei w przypadku nietrzymania moczu po porodzie, powinnaś zastosować ćwiczenia Kegla. Gdy te nie przyniosą rezultatu, udać się do specjalisty.

W trakcie połogu powinnaś również dbać o dietę bogatą w błonnik, aby uniknąć problemów z wypróżnianiem oraz pić dziennie co najmniej 3 litry wody. Pozwoli to szybciej oczyścić Twój organizm. Nie zaniedbuj ruchu – spaceruj, gimnastykuj i stosuj ćwiczenia odpowiednie dla osób w Twoim stanie. Dzięki temu Twój organizm szybciej “się przestawi”, a Ty uniknąć możesz powikłań połogowych oraz innych bolesnych i kłopotliwych dolegliwości.

Skoro już wiesz, jak zmienia się Twoje ciało po porodzie, a także jakie objawy powinny Cię zaniepokoić, należałoby skupić się na tym, jak powrócić do siebie sprzed ciąży: zrzucić parę kilogramów, doprowadzić do ładu skórę, włosy i zęby oraz zadbać o kondycję psychofizyczną. Jak dbać o zdrowie po ciąży i połogu? Oto sfery, na których powinnaś się skupić:

Na to, by Twoja skóra na brzuchu wróciła do normy, potrzeba czasu. Możesz jednak pomóc jej przyspieszyć ten proces. W zależności od Twojej kondycji i zaawansowania, dobierz takie, które dasz radę wykonać dokładnie i stopniowo zwiększaj poziom trudności. Dobrym rozwiązaniem okazać się może bieganie, aerobik, nordic walking czy jazda rowerem – nie tylko pomogą pozbyć się fałdów na brzuchu, lecz również udach i okolicach bioder. W przypadku ćwiczeń domowych, na początku stanowczo unikaj unoszenia nóg, rolowania czy skrętów tułowia. Po porodzie mogą osłabić mięśnie brzucha i prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji. Pamiętaj! Jeżeli miałaś cesarskie cięcie, ćwiczenia rozpoczynaj nie wcześniej niż 8-10 tygodni po nim! Inaczej rany mogą nie w pełni się zagoić!

Jak dbać o skórę i cerę po porodzie? Powinnaś przede wszystkim wprowadzić nawilżanie i mycie jej naturalnymi kremami i mydełkami. Dobrym rozwiązaniem będzie również peeling. Spróbuj urządzać sobie herbatkowe kąpiele w mleczku owsianym, chabrze z mandarynką, a do tego umyć ciało mydłem z lnem i rumiankiem lub z glinką francuską. Potem zrób sobie peeling z rozmarynu i konopii, róży z baobabem lub melisy z dynią. Pij dużo wody. Cera po porodzie często jest wysuszona i mało jędrna. Ważne, by odpowiednio ją nawadniać. Zdrowie po ciąży jest niezwykle istotne, więc warto o to zadbać.

Jeżeli pojawiają się zmiany skórne, wobec których naturalne metody okazują się nieskuteczne, skontaktuj się ze specjalistą. W obecnych czasach wiele kobiet korzysta z zabiegów korygujących i operacji plastycznych. Efekty są błyskawiczne i widoczne gołym okiem, ich uzyskanie wymaga jednak pewnego wkładu finansowego. Możliwe są m.in. plastyka brzucha, korekcja biustu czy okolic intymnych oraz liposukcja, dzięki którym szybciej pozbędziesz się fałdów i nadmiaru tłuszczu.

• Dobra dieta, bogata w witaminy i makroelementy: jedz jaja, drób, mięso, owoce morza i ryby. Wprowadź pieczywo ciemne, razowe, kasze, orzechy, pestki dyni i słonecznika, owoce i warzywa zawierające cynk i witaminy z grupy B.
• Pielęgnacja włosów i paznokci: używaj szamponu i odżywki wzmacniającej, nałóż na włosy balsam i zapewnij im masaż. W przypadku paznokci spróbuj moczyć je w starej, sprawdzonej miksturze: łyżeczkę oleju rycynowego zmieszaj z łyżeczką oliwy, dodając kilka kropel soku z cytryny i całość nieco podgrzewając. Paznokcie mocz przez kilka minut. Ten zabieg wpływa także kojąco na na duchowe zdrowie po ciąży.
• Uzupełniaj żelazo. To m.in. jego niedobory odpowiadają za spadek kondycji włosów w trakcie ciąży i po porodzie. Żelazo znajdziesz w wątrobie, roślinach strączkowych, orzechach, kakao, szpinaku, szczawiu czy botwinie. Możesz skorzystać także z sumplementów diety, zawsze jednak lepszym rozwiązaniem będą produkty, gdzie pierwiastek ten występuje naturalnie.

Pamiętaj, że problemy z włosami i paznokciami po ciąży i porodzie są normalne i dotyczą każdej mamy. Inne pomocne wskazówki znajdziesz też w artykule o sekretach zdrowych i lśniących włosów. Z czasem wszystko powinno wrócić do normy, warto jednak pomóc swojemu organizmowi i zadbać o zdrowie po ciąży.

Najgorszym błędem, jaki możesz popełnić, jest zbudowanie wokół siebie muru. Często uważa się, że młoda mama po porodzie potrzebuje spokoju i ciszy, najlepiej więc będzie nie niepokoić odwiedzinami. Nic bardziej mylnego! Dla zachowania dobrego samopoczucia potrzebujesz nie tylko kontaktu z bliskimi oraz ich pomocy, lecz również życia towarzyskiego. Masz przyjaciół, którzy spodziewają się dziecka albo okres ciąży i porodu mają już za sobą? Spotkaj się z nimi i wymień doświadczeniami! Wszyscy na tym zyskacie, a Ty nie będziesz czuła się osamotniona w poporodowych zmaganiach. A może warto zainteresować się literaturą przeznaczoną dla rodziców, grupami i blogami parentingowymi? Wszystko to może Ci zapewnić wsparcie, dzięki któremu szybko przebrniesz przez okres połogu i czas po nim. Zachęcamy też do poznania różnych artykułów, takich jak ten o dbaniu o siebie w wymiarze holistycznym.

Pamiętaj, że po ciąży i porodzie powinnaś się oszczędzać. Nie dźwigaj ciężarów, nie poświęcaj na siłę i dbaj o regenerację sił. To, jak się czujesz, ma wpływ na to, jak będziesz reagowała na swoje dziecko oraz jakie emocje na nie przeniesiesz. Powinnaś potrafić wytłumaczyć sobie, że to, co dzieje się teraz w Twoim życiu, jak zmienia się Twoje ciało oraz nastrój, jest normalne dla wszystkich kobiet po ciąży. Masz przed sobą wspaniały okres pielęgnowania maleństwa, patrzenia jak dorasta i radości z jego pierwszych kroków, słów, a potem kolejnych, często wspólnych sukcesów. To kolejne powody ku temu, byś zadbała o swoje cenne, choć nieco osłabione zdrowie po ciąży.