Tarczyca, niepozorny gruczoł, ma ogromny wpływ na organizm. Jeśli czujesz się zmęczona, często marzniesz, nie potrafisz się skoncentrować, masz problemy z utrzymaniem wagi, wypadają Ci włosy albo odwrotnie – jesteś nadpobudliwa, nerwowa, jest Ci gorąco i szybko się męczysz – przebadaj tarczycę!
Zaburzenia funkcjonowania tarczycy dotyczą ponad 300 mln ludzi na całym świecie, ale lekarze szacują, że ok. połowy z nich o tym nie wie. Sygnały wysyłane przez organizm często mylimy z sezonowym osłabieniem czy chandrą. By poczuć się lepiej, wystarczą odpowiednia diagnoza i terapia.
Za co odpowiada tarczyca?
Tarczyca to niewielki gruczoł umiejscowiony w dolnej części szyi, zbudowany z dwóch płatów, kształtem przypominający motyla. – Głównym zadaniem tarczycy jest wytwarzanie hormonów – tyroksyny (T4) i w mniejszym stopniu trójjodotyroniny (T3). Te związki chemiczne są potrzebne niemal wszystkim tkankom w naszym organizmie i odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie większości zachodzących w nim procesów – mówi dr Marta Kunkel, endokrynolog ze Szpitala Medicover. – Wpływają na pracę serca, temperaturę ciała, a także stoją na straży prawidłowego funkcjonowania układu krwionośnego, kostnego, trawiennego i nerwowego. To od nich zależy też tempo przemiany materii i masa ciała, kondycja skóry i włosów, a nawet nasz nastrój.
Według specjalistów główną przyczyną nieprawidłowego funkcjonowania tarczycy są obciążenia genetyczne. To jednak nie jedyny powód zakłóceń. – Na dziedziczne predyspozycje musi nałożyć się działanie czynników wyzwalających, nazywanych triggerami. To może być na przykład stres. Choroby tarczycy mogą także ujawnić się po ciąży lub w wyniku oddziaływania żeńskich hormonów – estrogenów – tłumaczy dr Marta Kunkel. – Przyczyną może być także przewlekły stan zapalny tego gruczołu, tworzące się w tarczycy guzki lub wadliwe działanie systemu autoimmunologicznego – dodaje. W efekcie pojawia się niedoczynność lub nadczynność tarczycy, czyli sytuacja, w której gruczoł produkuje zbyt mało lub za dużo hormonów.
Niedoczynność i nadczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy objawia się tym, że organizm pracuje na zwolnionych obrotach. Osoby z niedoczynnością tarczycy bardzo łatwo przybierają na wadze, po przebudzeniu nadal są senne i zmęczone. Szybko się przeziębiają i ciągle marzną, ponieważ mają osłabioną odporność. Odczuwają bóle stawów, skarżą się na szorstką skórę, szczególnie na łokciach i kolanach, a ich włosy są łamliwe i wypadają. Niedoczynność może również powodować trudności w staraniach o dziecko. Z odwrotnymi objawami zmagają się osoby chorujące na nadczynność tarczycy. Często są poirytowane i nadpobudliwe, mają problemy z zasypianiem, szybko się męczą i ciągle jest im gorąco. Mimo tego, że dużo jedzą, tracą na wadze.
Badanie i terapia
Występowanie niedoczynności lub nadczynności tarczycy zwiększa ryzyko współwystępowania innych dolegliwości, np. u kobiet może wpływać na zaburzenia miesiączkowania. Wczesne wykrycie problemów możliwe jest za sprawą badania TSH, które należy wykonywać co jakiś czas. W przypadku wykrycia nieprawidłowości funkcjonowania tarczycy trzeba podjąć kompleksowe leczenie. – Powinno ono uwzględniać choroby, z jakimi zmaga się dany pacjent, ale też indywidualne potrzeby organizmu wynikające z płci, etapu życia oraz dolegliwości i zagrożeń typowych dla kobiet lub mężczyzn w określonym wieku – mówi dr Marta Kunkel ze Szpitala Medicover. – Dlatego warto, by panie, które – jak wskazują statystyki – zapadają na choroby tarczycy cztery razy częściej niż mężczyźni, były pod opieką lekarzy z zakresu specjalizacji, jaką jest medycyna kobieca – dodaje. Wtedy zespół współpracujących ze sobą fachowców sprawnie zaplanuje holistyczną terapię, dzięki której dużo skuteczniej będzie można poradzić sobie z leczeniem chorób tarczycy, a w efekcie uzyskać poprawę w zakresie uciążliwych objawów nadczynności bądź niedoczynności tarczycy.
