Sposoby na powiększone migdały

Czy wiesz, że migdały są dla nas bardzo ważnym narządem, ściśle współpracującym z układem odpornościowym? Umiejscowione są tam, gdzie zaczynają się układy trawienny oraz oddechowy, istotnie wpływając na ochronę tychże przed działaniem czynników zewnętrznych, głównie bakterii oraz drobnoustrojów. Migdały dzielą się na 5 części:

• migdałki podniebienne,
• migdałek gardłowy (tzw. trzeci),
• migdałek językowy,
• migdałek trąbkowy
• boczne pasma na tylnej ścianie gardła.

Lekarze cały ten układ określają jako pierścień ochronny Waldeyera, właśnie ze względu na jego protekcjonalny charakter.

Czy powiększone migdały u dzieci stanowią problem? Czy to znaczy, że są chore? W przypadku najmłodszych, w okresie ich dojrzewania pojawia się tzw. trzeci migdałek. W większości przypadków dochodzi do jego inwolucji, czyli zanikania. Wówczas całkowita objętość migdałów zmniejsza się. Niekiedy jednak takie zjawisko nie występuje i trzeci migdał należy wyciąć.

U osób dorosłych dochodzić może do powiększenia migdałów podniebiennych. Przyczyny zwykle leżą w pojawiających się przewlekle anginach, zapaleniach zatok czy zapaleniach błony śluzowej nosa, gdy choroba nie jest dobrze leczona lub agresywnie nawraca.

W obu omawianych przypadkach mamy do czynienia z powiększonymi migdałami. Co wówczas robić? Czy powiększone migdały są niebezpieczne?

Skoro wiesz już, że omawiany narząd odgrywa istotną rolę obronną, warto zadać sobie pytanie, czy tym lepiej pracuje, im jest większy? Domyślasz się pewnie, że nie. Podobnie sprawa ma się z węzłami chłonnymi czy śledzioną – ich powiększony rozmiar może sugerować, że coś jest nie tak. Jak rozpoznać powiększone migdały? Istnieje kilka objawów, dzięki którym jest to możliwe:

1. wyraźnie widoczne migdały w otwartej jamie ustnej (jeżeli narząd ma normalne rozmiary, powinien być prawie niewidoczny), niekiedy stykające się w linii środkowej gardła,
2. zmieniona barwa głosu,
3. trudności przy połykaniu,
4. głośne chrapanie w trakcie snu,
5. niewyraźna, kluskowata

Niektóre z objawów nie utrudniają codziennego funkcjonowania w stopniu znacznym, niektóre mogą być już bardzo problematyczne. Inną istotną kwestią, o którą należy wiedzieć, jest fakt, iż powiększone migdałki podniebienne u osób dorosłych mogą znacznie przyczyniać się do pojawiania się w tym miejscu infekcji – anginy oraz stanów zapalnych. Dlaczego?

Migdałki podniebienne mają specyficzną, kryptową budowę. Ściślej rzecz ujmując, krypty te wnikają głęboko w miąższ migdałka, co zwiększa jego powierzchnię i zapewnia mu optymalne warunki do walki z zakażeniami. Niestety, w przypadku powiększonych migdałków podniebiennych istnieje ryzyko zapchania tych szczelin resztkami pokarmowymi, limfocytami, złuszczonym nabłonkiem oraz nagromadzenia w nich bakterii. Wówczas pojawia się infekcja, a narząd z czasem zaczyna ropieć. To z kolei skutkuje zapaleniem migdałków.

Jeśli interesują Cię tematy związane ze zdrowiem, polecamy także artykuł na temat dodatków do żywności, które mają wpływ na nasz organizm.

Najpowszechniejszą chorobą dotykającą migdałki jest angina – czerwona lub biała. Pierwsza, łagodniejsza, związana jest z ich zaczerwienieniem i obrzękiem w wyniku infekcji. W drugiej pojawia się już biały osad przypominający ropę, stąd też postać tę nazywa się anginą ropną. Każdy, kto przeszedł tę wirusowo-bakteryjną chorobę wie, jak ciężki jest jej przebieg oraz że wymaga przeleżenia w łóżku i nie obejdzie się bez leczenia farmakologicznego.

Niestety, jeżeli zaniedbamy te ważne kwestie i nie doleczymy organizmu do końca, angina lubi powracać. Wówczas istnieje ryzyko nie tylko cyklicznego chorowania na nią, lecz również wystąpienia zapalenia migdałków. Te z kolei przebiega znacznie ostrzej od anginy. Pojawiają się silne bóle gardła, gorączka i ogólne osłabienie. Gdy objawy utrzymują się dłużej niż 3 miesiące, mówimy o przewlekłym zapaleniu migdałków. Wówczas pojawiać się może ropienie spowodowane zaleganiem w migdałkach wydzieliny. Jest to o tyle niebezpieczne, że powstałe w efekcie zakażenie może przenikać do krwi, a tą przenosi się już na inne organy, m.in. nerki, serce, stawy czy płuca.

Zapalenie migdałków jest niezwykle groźną chorobą wymagającą leczenia. Jeżeli nas dosięgnie, powinnyśmy niezwłocznie udać się do lekarza, który podejmie decyzję o przebiegu leczenia. W łagodniejszych przypadkach wystarczyć może sięgnięcie po farmakologię. W stanach ostrzejszych niezbędny bywa zabieg wycięcia migdałków – tonsillektomia.

Tonsillektomia to zabieg laryngologiczny polegający na wycięciu (usunięciu) migdałków podniebiennych. Wykonuje się ją najczęściej przy znieczuleniu nasiękowym lub ogólnym. Wskazania do zastosowania tonsillektomii dzielą się na: a) bezwzględne i b) względne. W obu przypadkach dotyczą takich schorzeń jak powiększone migdały oraz (przewlekłe) zapalenie migdałów.

Tonsillektomia pozwala trwale rozwiązać problem powiększonych migdałków podniebiennych lub trzeciego migdałka, który nie zanikł w okresie dojrzewania. Obecnie rozwinęło się sporo metod wykonywania operacji usunięcia migdałków, m.in. przy zastosowaniu wymrożenia bądź fal radiowych. Najpopularniejszą w Polsce pozostaje jednak tradycyjna, czyli oddzielenie migdałka od podłoża i usunięcie jego tkanek poprzez wyłuszczenie.

Przeciwwskazania do wykonania tonsillektomii to m.in. rozszczep podniebienia, rozdwojenie języka, zaburzenia krzepnięcia krwi, miesiączka czy ostre zakażenia z wysoką gorączką.

Usunięcie migdałków jest zabiegiem chirurgicznym i trwa około godziny. Po podaniu znieczulenia lekarz przystępuje do oddzielenia przerośniętego migdałka od otaczających tkanek i tamuje krwawienie poprzez ucisk, podwiązanie naczyń lub elektrokoagulację. Po zakończeniu tonsillektomii pacjent otrzymuje receptę na leki przeciwbólowe i antybiotyk, a powstała w wyniku usunięcia migdałków rana musi się zagoić. Pojawiać się mogą krwawienia. Niedogodności po zabiegu utrzymywać się mogą nawet do 14 dni.

Zalecenia dla pacjenta po tonsillektomii obejmują nie tylko przyjmowanie lekarstw. Należy zmienić dietę na półpłynną, unikać ostrych, twardych i gorących potraw, picia gorących napojów oraz wyeliminować palenie papierosów lub innych wyrobów tytoniowych, gdyż te spowalniają proces krzepnięcia krwi. Zaleca się także unikanie wysiłku fizycznego i przestawienie na siedzący tryb życia.

Czy usunięcie migdałków niesie za sobą powikłania? Choć ryzyko ich wystąpienia jest małe, niektórzy pacjenci po tonsillektomii mogą cierpieć na bardziej obfite krwawienia oraz bóle. Jeżeli nie jest stosowany antybiotyk bądź nie przestrzega się zaleceń, może pojawić się zakażenie ran pooperacyjnych lub też ma prawo wydłużyć się okres gojenia.

Ile kosztuje tonsillektomia? Cena zabiegu w Polsce waha się w granicach od 2500 do 4000 zł, w zależności od miasta i kliniki, w której chcielibyśmy wykonać usunięcie migdałków. Dla porównania, w niektórych klinikach w Warszawie zapłacimy za tonsillektomię 5000 zł. Powinnaś wiedzieć również, że zabieg tonsillektomii może być całkowicie refundowany przez NFZ, jednak wiąże się to z długim czasem oczekiwania.

Jeśli masz powiększone migdały i po konsultacjach z lekarzem, zdecydujesz się na zabieg ich usunięcia w prywatnej klinice, możesz skorzystać z płatności rozłożonej na raty. Poniżej znajdziesz symulator, który pozwoli Ci sprawdzić ich wysokość:

Nie każde powiększone migdałki wymagają usunięcia. Wszystko zależy od tego, z jakim przerostem mamy do czynienia, a także od tego, czy nie wiąże się z nim infekcja. Wiele osób żyje z przerośniętymi migdałami i nie decyduje się na tansillektomię. Powinnaś jednak pamiętać, że osoby, u których się on pojawił, są bardziej narażone na infekcje jamy ustnej czy anginy, powinny zatem bardziej uważać i pamiętać o profilaktyce. Powiększone migdałki to także ryzyko chrapania w trakcie snu. O tym, czy potrzebne nam jest ich usunięcie, warto porozmawiać ze specjalistą, a następnie podjąć najrozsądniejszą dla Ciebie decyzję.