Stawy biodrowe są jedną z najbardziej obciążonych części szkieletu. W ruchu muszą utrzymać kilkukrotnie większy ciężar niż w pozycji stojącej. Stawy biodrowe najczęściej ulegają kontuzji podczas aktywności sportowej. We wstępnej fazie rozwoju schorzenia najlepszym rozwiązaniem jest artroskopia stawu biodrowego. Opowiada o niej dr Jacek Mazek ze Szpitala Centrum ENEL-MED.
Zabieg artroskopii wykonuje się w przypadku wczesnych stanów zwyrodnieniowych i chorób doprowadzających do rozwoju zmian zwyrodnieniowych, jak konflikt udowo-panewkowy. Jest on niezwykle trudny i wymaga bardzo profesjonalnego przygotowania. W Polsce niestety nadal przeznacza się stosunkowo małe środki na tego typu operacje, inwestując pieniądze przede wszystkim w protezy, tym samym skazując prawdziwy staw na degenerację.
Innowacyjne rozwiązanie dla aktywnych
Artroskopia stawu biodrowego przywraca staw do jego pierwotnej formy. W przypadku ludzi młodych, którzy aktywnie uprawiają sporty, jest to rozwiązanie, które pozwala na powrót do normalnego życia i sportu. Proteza nie jest w stanie zapewnić podobnego komfortu, chociażby z tego względu, że ulega zużyciu pod wpływem nadmiernego obciążenia, z którym wiąże się każdy sport. Założenie jej w młodym wieku grozi więc realloplastyką stawu. Jest to bardzo poważna operacja, która polega na wymianie części lub całości sztucznego stawu. Jeżeli w trakcie używania protezy doszło do znacznej utraty kości, bardzo prawdopodobny może okazać się przeszczep kości. Życie z protezą wyklucza tak naprawdę aktywne uprawianie aktywności fizycznej. Dla ludzi w wieku 20-40 lat jest to poważne ograniczenie, które może mieć ogromny wpływ na całe ich życie.
Artroskopia krok po kroku
W okolicach stawu biodrowego lekarz wykonuje niewielkie nacięcia, przez które wprowadza narzędzia oraz małą kamerę potrzebną do przeprowadzenia zabiegu i ocenienia skali zmian, jakie powstały u pacjenta. Po rozciągnięcia stawu, do powstałej przestrzeni wewnątrzstawowej lekarz wsuwa narzędzia niezbędne do przeprowadzenia zabiegu. Całość zabiegu zajmuje od 1 do 2 godzin, przy bardziej skomplikowanych operacjach (np. w przypadku rekonstrukcji niemożliwego do przyszycia rozerwanego obrąbka stawowego) ten czas może się wydłużyć do 3 godzin. W przypadku artroskopii nie obserwuje się groźnych dla zdrowia czy życia pacjentów powikłań. Może pojawić się czasowe zaburzenie czucia w okolicy krocza, które z czasem ustępuje. Po zabiegu pacjent przebywa do dwóch dni w szpitalu pod stałą obserwacją. Przez pierwsze dni zaleca się poruszanie o kulach, po tym czasie można wrócić do normalnego funkcjonowania, ale bez nadmiernego obciążania stawu biodrowego. Aktywność sportową wprowadza się już po kilku tygodniach rehabilitacji, trzeba to jednak wcześniej skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Wskazania do zabiegu
Aby zabieg artroskopii biodrowej mógł zakończyć się sukcesem i przynieść zamierzony efekt, trzeba pamiętać o kilku istotnych czynnikach. Przede wszystkim należy określić, czy ból odczuwany przez pacjenta, pochodzi z wnętrza stawu, czy też promieniuje od jamy brzusznej bądź odcinka lędźwiowo-krzyżowego. Do najlepszych wykładników zalicza się następujące symptomy: ból w pachwinie nasilający się podczas aktywności, przeskakiwanie lub blokowanie stawu, obecność zmian chorobowych w badaniach RTG, rezonansu magnetycznego, USG, tomografii komputerowej.
Wskazaniami do artroskopii stawu biodrowego są: wczesne mało zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe u młodych ludzi – wiek poniżej 50 lat, ciała wolne spowodowane, np. urazem czy chrzęstniakowatością, schorzenie obrąbka stawowego, uszkodzenie chrząstki stawowej panewki lub głowy kości udowej, przerwanie wiązadła głowy kości udowej, przewlekłe dolegliwości bólowe po przebytym zwichnięciu stawu biodrowego, niedokrwienna martwica głowy kości udowej – wskazanie względne, schorzenie błony maziowej, konflikt udowo-panewkowy, nieurazowa niestabilność stawu biodrowego, ropne zapalenie stawu biodrowego, ból stawu biodrowego, którego źródła nie można określić.
Kiedy artroskopia nie przyniesie rezultatów
Jeżeli badania wykażą, że u pacjenta występują: brak ruchu w stawie biodrowym – sztywny staw, rany otwarte, owrzodzenia, zapalenia skóry w okolicy operowanego stawu biodrowego, przebyte urazy i operacje stawu biodrowego, zaawansowana martwica głowy kości udowej (po artroskopii może dojść do progresji), otyłość, zaawansowana choroba zwyrodnieniowa – należy odstąpić od zabiegu artroskopii, gdyż jest on w takim momencie niewskazany i nie przyniesie z pewnością oczekiwanych rezultatów. Za artroskopią przemawia możliwość szybkiego powrotu do sprawności ruchowej i sportu, mało inwazyjny charakter, możliwość uratowania własnego stawu.
Należy zawsze pamiętać, że artroskopia nie jest operacją na wszystkie choroby stawu biodrowego – tylko prawidłowa kwalifikacja do zabiegu przyniesie sukces. W przypadku choroby zwyrodnieniowej zachowanie własnego stawu nawet przez 5 lat jest sukcesem.
Konsultacja eksperta:
lek. med. Jacek Mazek – specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu ze Szpitala Centrum ENEL-MED. Odbył liczne zagraniczne szkolenia z zakresu artroskopii i leczenia chorób stawu biodrowego oraz innych stawów.
Źródło: materiały prasowe ENEL-MED
O zabiegu artroskopii biodra czytaj również w naszym przewodniku po zabiegach.
